Glaucoom of groene staar is een verzamelnaam voor oogziekten, waarbij de oogzenuw beschadigd raakt. Die schade ontstaat meestal wanneer er te veel vocht in het oog zit. Onze ogen bevatten niet alleen traanvocht aan de buitenkant, maar ook vocht aan de binnenzijde (kamerwater). Dit vocht geeft het oog zijn bolle vorm en voedt het oog. Het oog maakt voortdurend nieuw vocht aan en voert het oude vocht af. Als er te weinig vocht wordt afgevoerd, neemt de druk in het oog toe. Dit kan op termijn beschadiging van de oogzenuw en uiteindelijk blindheid veroorzaken.

Glaucoom wordt weleens de stille dief van het zicht genoemd. Glaucoom heeft meestal geen symtomen voordat de aandoening ver gevorderd is. Tegen die tijd is het gezichtsvermogen vaak al blijvend aangetast. Heel geleidelijk verdwijnen er delen uit het gezichtsveld. Het centrale zien blijft het langste goed. Je kan dus nog heel lang goed lezen en bijvoorbeeld gezichten herkennen. In de latere fasen van de ziekte merk je bijvoorbeeld pas dat je tegen dingen aanloopt of dat je voorwerpen recht voor je troebel ziet.

Er zijn verschillende vormen van glaucoom.  De ziekte ontwikkelt zich meestal  geleidelijk en zonder symptomen (chronisch), maar ze kan ook plots de kop opsteken (acuut).

Chronisch open hoek glaucoom
De meest voorkomende vorm van glaucoom. Bij het chronisch open hoek glaucoom word het afsterven van de zenuwvezels ter hoogte van de oogzenuw meestal veroorzaakt door een matig verhoogde oogdruk, en dit gedurende vele jaren. Die verhoogde oogdruk ontstaat meestal wanneer de afvoerkanalen te nauw worden.

Oculaire hypertensie
Bij deze ziekte heb je een verhoogde oogdruk (d.w.z. boven 21 mm Hg), maar geen schade aan het oog. Een verhoogde oogdruk kan lange tijd bestaan voordat er schade optreedt. Oculaire hypertensie kan echter wel evolueren naar het "klassieke" chronisch open hoek glaucoom en moet dus steeds goed opgevolgd worden.

Gesloten hoek glaucoom (of kamerhoekafsluitingsglaucoom)
Een zeldzame vorm van glaucoom. Bij deze ziekte raakt de voorste oogkamerhoek, waaruit het kamerwater normaal uit het oog afgevoerd wordt, afgesloten. 

Normale druk glaucoom
Een klein percentage van de mensen met glaucoom heeft glaucoom, zonder dat de oogdruk duidelijk verhoogd is, dat wil zeggen zonder dat de druk buiten de normale statistische grenzen valt van 10-22 mm Hg. Dit kan bijvoorbeeld veroorzaakt worden door een slechte bloedtoevoer naar de oogzenuw. In dat geval is zelfs een normale oogdruk nog te hoog. Deze ziekte komt meer voor bij mensen met een te lage bloeddruk, migraine of andere vaatziekten.

Acuut  gesloten hoek glaucoom:
Een zeer plotse, (extreme) verhoging van de oogdruk. Dit geeft o.a. felle pijn in het oog, misselijkheid en braken, roodheid en tranen van het oog, een plots gezichtsverlies, lichtkransen rond lichtpunten en gevoeligheid voor licht. Dit moet onmidddellijk door een oogarts behandeld worden, zoniet kan dit op enkele leiden tot volledige en blijvende blindheid.

Glaucoom is goed te behandelen als je er op tijd bij bent. Dus als je weet dat glaucoom bij je in de familie voorkomt, is het verstandig om je ogen regelmatig (d.w.z. één maal per jaar) te laten onderzoeken. Ook als je last hebt van suikerziekte, migraine, bijziendheid en hoge of lage bloeddruk, heb je meer kans om glaucoom te ontwikkelen. Glaucoom kan een op zichzelf staande ziekte zijn, maar kan ook ontstaan door een andere oogziekte (secundair). Bij sommige mensen is glaucoom aangeboren.

De arts kan bij glaucoom oogdruppels voorschrijven om de druk in het oog te verminderen. Je zal die waarschijnlijk de rest van je leven moeten gebruiken. Als de aandoening in een vergevorderd stadium is of als de druk niet voldoende daalt door oogdruppels, is er misschien een operatie nodig om een afvoerkanaal te maken in het oogwit.

Lees meer

Lees minder

• Op vijfendertig en veertig jaar laat je best je oogdruk controleren. Dit is een eenvoudige en pijnloze test. Boven de leeftijd van veertig jaar, laat je best je oogdruk om de drie jaar nakijken, boven vijfenvijftig om de twee jaar. Als je echter tot een risicogroep behoort (glaucoom in de familie, hoge bijziendheid), moet je je, ongeacht je leeftijd,  één maal per jaar laten controleren. Ook boven zestig jaar is een jaarlijks onderzoek aan te raden.
• Glaucoom is een sluipende ziekte. Het is belangrijk om je medicatie trouw te blijven innemen of toedienen, ook al heb je geen last van de ziekte. Enkel op die manier kan je verhinderen dat het oog (verder) beschadigd raakt.
• Het is belangrijk om het eten van drop en zoethout zo veel mogelijk te vermijden, omdat er een stof in zit (glycyrrhizinezuur) die de druk in de oogbol verhoogt.
• Sommige oogdruppels kunnen irritatie veroorzaken. Praat erover met je arts of apotheker, want meestal is er een alternatief mogelijk.
• Als je last hebt van een felle pijn in het oog, misselijkheid en braken, roodheid en tranen van het oog,  als je een plots gezichtsverlies hebt, lichtkransen rond lichtpunten ziet of gevoelig bent voor licht, raadpleeg dan onmiddellijk je (oog)arts. Dit kan o.a. wijzen op acuut glaucoom. Dit komt slechts zelden voor, maar moet onmiddellijk behandeld worden.
• Als je gesloten hoek glaucoom hebt, meld je dit best aan je (huis)arts en apotheker. Er bestaan heel wat geneesmiddelen, die je in dit geval niet mag gebruiken.
• Het aantal toedieningen van oogdruppels per dag moet strikt geresptecteerd worden. Sommige druppels werken 8 uur, andere 12, 24 of.. uur. Vraag hievoor raad aan je (oog)arts of apotheker. Het tijdstip van toedienen is bijgevolg belangrijk, want als je te lang wacht, kan de oogdruk oplopen met alle gevolgen vandien.

Lees meer

Lees minder

Lees minder

Lees meer

• Op vijfendertig en veertig jaar laat je best je oogdruk controleren. Dit is een eenvoudige en pijnloze test. Boven de leeftijd van veertig jaar, laat je  best je oogdruk om de drie jaar nakijken, boven vijfenvijftig om de twee jaar. Als je echter tot een risicogroep behoort (glaucoom in de familie, hoge bijziendheid), moet je je, ongeacht je leeftijd,  één maal per jaar laten controleren. Ook boven zestig jaar is een jaarlijks onderzoek aan te raden.
• Glaucoom is een sluipende ziekte. Het is belangrijk om je medicatie trouw te blijven innemen of toedienen, ook al heb je geen last van de ziekte. Enkel op die manier kun je verhinderen dat het oog (verder) beschadigd raakt.
• Het is belangrijk om het eten van drop en zoethout zo veel mogelijk te vermijden, omdat er een stof in zit (glycyrrhizinezuur) die de druk in de oogbol verhoogt.
• Sommige oogdruppels kunnen irritatie veroorzaken. Praat erover met uw arts of apotheker, want meestal is er een alternatief mogelijk.
• Als je last hebt van een felle pijn in het oog, misselijkheid en braken, roodheid en tranen van het oog,  als je een plots gezichtsverlies ervaart, lichtkransen rond lichtpunten ziet of gevoelig bent voor licht, raadpleeg dan onmiddellijk je (oog)arts. Dit kan o.a. wijzen op acuut glaucoom. Dit komt slechts zelden voor, maar moet onmiddellijk behandeld worden.
• Als je gesloten hoek glaucoom hebt, meld je dit best aan uw (huis)arts en apotheker. Er bestaan heel wat geneesmiddelen, die je in dit geval niet mag gebruiken.
• Het aantal toedieningen van oogdruppels per dag moet strikt geresptecteerd worden. Sommige druppels werken 8 uur, andere 12, 24 of.. uur. Vraag hievoor raad aan uw (oog)arts of apotheker. Het tijdstip van toedienen is bijgevolg belangrijk, want als je te lang wacht, kan de oogdruk oplopen met alle gevolgen vandien.

Algemene info en tips voor het correct aanbrengen van oogdruppels en -zalven.

Tips en voorzorgsmaatregelen:

• Om bijkomende infecties te voorkomen zijn oogdruppels en oogzalven steriel als je ze opent. Ze hebben slechts een beperkte houdbaarheid na opening. Lees goed op de verpakking of bijsluiter hoelang je de oogdruppels of zalf mag gebruiken als je het flesje of de tube hebt geopend.
  Let op! Na opening is de vervaldatum dus niet meer van toepassing!  TIP: Noteer de uiterste houdbaarheidsdatum op het doosje na opening. Gebruik nooit 1 flesje of tube voor meerdere personen.
  Bewaar je druppels of zalf op de correcte manier. De correcte manier van bewaren kun je terugvinden op de verpakking of in de bijsluiter (in de koelkast, bij kamertemperatuur, op een donkere plaats,...) .
• Doe je contactlenzen uit voordat je oogdruppels of zalf toedient (tenzij het net de bedoeling is dat je de druppels op de contactlenzen gebruikt). Na een wachttijd van zeker 15 tot 30 minuten, na het toedienen van de druppels of zalf, kun je de contactlenzen terug inbrengen. Bij sommige aandoeningen is het niet aangewezen om je lenzen te dragen bij een oogaandoening. Bespreek dit met je arts of apotheker.
• Heb je korstjes of etter in je oog? Verwijder dit dan eerst met een reinigingsvloeistof vooraleer je de oogdruppels aanbrengt.
  Gebruik een steriel gaasje en week de onzuiverheden los (niet te hard wrijven). Veeg altijd van de buitenzijde van het oog naar de neus toe. Wacht nu 5-10 minuten voor je de oogdruppels of zalf gaat toedienen.
• Vermoeden van een allergische reactie? Stop onmiddellijk je behandeling en raadpleeg je arts.
• Oogdruppels kunnen de werking van andere geneesmiddelen beïnvloeden omdat ze gedeeltelijk in de bloedbaan terecht komen. Het is daarom aangewezen om je traankanaal gedurende 1 minuut dicht te houden als je de oogdruppels hebt aangebracht. Vertel dus steeds aan je arts of apotheker welke geneesmiddelen je neemt (ook die vrij van voorschrift zijn).
• Na het toedienen van bepaalde druppels of zalven kun je even troebel zicht hebben. Wees dus voorzichtig met het besturen van voertuigen of machines na het toedienen van het product.

Hoe oogdruppels of-zalven toedienen?

1. Was uw handen zorgvuldig met water en zeep en droog ze goed af.
2. Controleer of de vervaldatum van uw oogdruppels of zalf nog niet verstreken is.
3. Indien je een oogsuspensie moet gebruiken is het belangrijk het flesje goed te schudden voor gebruik! Zo verspreid het geneesmiddel zich gelijkmatig in het flesje (je apotheker zal je hier ook attent op maken).
4. Doe het dopje van de tube of het flesje.
5. Raak het puntje van de tube of het flesje niet aan met je vingers.
6. Trek het onderste ooglid met duim en wijsvinger zachtjes naar beneden terwijl je naar boven kijkt, zonder het oog of de wimpers aan te raken. Ga, als je dit gemakkelijker vindt, voor een spiegel staan of op een stoel zitten.

7. Laat één druppel in het oog vallen (dit is voldoende). Voor oogzalven is dit ongeveer 1 cm zalf. Het flesje of de tube mag niet in aanraking komen met het oog om besmetting te voorkomen.

8. Sluit het oog ( niet dichtknijpen) gedurende 1 tot 2 minuten. Druk tegelijkertijd met je vinger op de binnenhoek van het oog zodat het geneesmiddel zo lang mogelijk in contact blijft met het oog.

9. Sluit onmiddellijk na gebruik het flesje of de tube. Als je meerdere druppels moet inbrengen, wacht dan 10 minuten met de volgende oogdruppel aan te brengen. Moet je zalf en druppels gebruiken, gebruik dan altijd eerst de druppels en daarna de zalf.
10. Volg steeds het advies van de arts en respecteer de voorgeschreven dosis en behandelingsduur.

Wat als je de druppels/zalf bent vergeten te gebruiken?

Dien de druppels of de zalf alsnog toe, tenzij het bijna tijd is voor een volgende toediening. Gebruik nooit een dubbele dosis om de vergeten dosis in te halen.

Lees minder

Lees meer