Mensen met een paniekstoornis hebben regelmatig zeer hevige paniekaanvallen. Deze aanvallen kunnen uit het niets komen, zonder enige aanleiding. Er bestaat voortdurend de angst om een nieuwe aanval te krijgen.

Een paniekaanval is van korte duur maar kan zeer hevige angstgevoelens oproepen. Daarnaast kunnen er lichamelijke klachten optreden, zoals:

• hartkloppingen;
• zweten, opvliegers, koude rillingen;
• trillen, beven;
• benauwd gevoel op de borst;
• misselijkheid, buikpijn;
• duizeligheid, flauwte;
• tintelingen of doof gevoel in handen en/of voeten;
• gevoel als toeschouwer naar zichzelf te kijken;
• angst om dood te gaan;
• angst om zelfbeheersing te verliezen (gek te worden).

Een paniekstoornis gaat vaak samen met agorafobie, of pleinvrees. Situaties of plaatsen die mogelijk een nieuwe aanval uitlokken, worden  vermeden. Bijvoorbeeld:

• in een rij staan bij de kassa.
• grote winkels of winkelcentra.
• reizen met bus, tram, vliegtuig,… .
• op straat in gesprek raken met iemand.
• in de wachtkamer van de dokter zitten.
• …

De angst heeft een sterke invloed op het dagelijks leven en beïnvloedt ook relaties met anderen. Er heerst vaak het gevoel niet begrepen te worden.

Een paniekstoornis kan goed behandeld worden. Hoe sneller een behandeling gestart wordt, hoe kleiner de invloed van de angst op het dagelijks functioneren.
Behandeling kan bestaan uit cognitieve gedragstherapie, dit omvat:

• cognitieve therapie (praten over angst, anders leren denken).
• gedragstherapie (angstige situaties oefenen).

Bij een paniekstoornis worden soms ook antidepressiva of kalmerende middelen voorgeschreven. Daarnaast kunnen er nog aanvullende behandelingen overwogen worden, zoals bijvoorbeeld angstbeheersing, ontspanningstechnieken,… .

Lees meer

Lees minder

Over de oorzaken van een paniekstoornis is weinig bekend.

Bepaalde factoren zouden het risico op een paniekstoornis vergroten, zoals:

• erfelijke aanleg;
• opvoeding;
• persoonlijke situatie (geen werk, geen partner, laag inkomen,…);
• ingrijpende gebeurtenissen;
• … .

Lees meer

Lees minder

Laat je begeleiden door een psycholoog. Enkele tips om zelf al aan de slag te gaan:

• Zoek steun bij mensen die je vertrouwt. Probeer uit te leggen waar je last van hebt. Zoek vooraf eventueel wat informatie op en laat anderen deze lezen.
• Noteer voor jezelf wat er gebeurt tijdens een paniekaanval. Waar denk je aan, hoe voel je je, hoe reageer je,…. . Bedenk de situatie achteraf kritisch. Was er reden om bang te zijn?
• Probeer jezelf bij een nieuwe paniekaanval te kalmeren. Zeg bijvoorbeeld zachtjes tegen jezelf: ‘rustig aan’, ‘er kan niets gebeuren’.
• Laat je tijdens een aanval niet meeslepen door je angstgevoelens en je gedachten. Probeer met iets anders bezig te zijn. Bedenk een opdracht voor jezelf (tot 100 tellen) of richt je aandacht op de mensen om je heen (wat hebben ze aan, wat doen ze).
• Denk vooraf na over wat je kan doen bij een aanval. Wat kan je overkomen en hoe kun je er mee omgaan?  Noteer dit voor jezelf op een papiertje dat je altijd bij je hebt.
• Ga moeilijke situaties niet uit de weg. Je zult steeds meer geïsoleerd raken. Het is beter om moeilijke situaties net op te zoeken. Je zal ondervinden dat je ze kan doorstaan, ondanks je angst.

Lees meer

Lees minder

Als je last hebt van paniekaanvallen, spreek hier dan over met je arts. Deze zal met je de mogelijke behandelingen bespreken en kan je eventueel doorverwijzen naar en psycholoog.

Lees meer

Lees minder

Leer stress herkennen en probeer bewust te ontspannen op momenten dat de stress oploopt.

Leer stress herkennen

Hieronder enkele typische verschijnselen bij stress.

• Lichamelijk:
• gespannen spieren;
• klamme handen;
• vaak hoofdpijn hebben;
• slecht slapen;
• hartkloppingen;
• vaak moe zijn;
• hoge bloeddruk.

• Psychisch:
• lusteloos, somber;
• zich machteloos voelen;
• lusteloos, gejaagd;
• snel geïrriteerd.

• Gedrag:
• heel veel of net heel weinig eten;
• alcohol drinken om te kunnen ontspannen;
• regelmatig kalmerende middelen/ slaapmiddelen gebruiken;
• veel klagen, cynisch zijn;
• neiging zich terug te trekken of net  heel druk zijn;
• niet meer echt kunnen genieten.

Ademhalingsoefeningen of spierontspanningsoefeningen kunnen helpen om te ontspannen. Denk bijvoorbeeld aan yoga.

Leef gezond

Hoe gezonder je bent, hoe beter j tegen stress of spanning bestand bent.

• Eet gezond en gevarieerd.
• Beweeg voldoende.
• Zorg voor een goede nachtrust.

Besteed aandacht aan sociale contacten

Contact met anderen helpt stress te voorkomen. Doe dingen waar u plezier in heeft. Plan regelmatig leuke en ontspannende activiteiten in, zoals:

• sporten;
• in de tuin werken;
• naar de film;
• uit eten met vrienden, enz.

Laat je begeleiden door een psycholoog. Enkele tips om zelf al aan de slag te gaan:

• Zoek steun bij mensen die je vertrouwt. Probeer uit te leggen waar je last van hebt. Zoek vooraf eventueel wat informatie op en laat anderen deze lezen.
• Noteer voor jezelf wat er gebeurt tijdens een paniekaanval. Waar denk je aan, hoe voel je je, hoe reageer je,…. . Bedenk de situatie achteraf kritisch. Was er reden om bang te zijn?
• Probeer jezelf bij een nieuwe paniekaanval te kalmeren. Zeg bijvoorbeeld zachtjes tegen jezelf: ‘rustig aan’, ‘er kan niets gebeuren’.
• Laat je tijdens een aanval niet meeslepen door je angstgevoelens en je gedachten. Probeer met iets anders bezig te zijn. Bedenk een opdracht voor jezelf (tot 100 tellen) of richt je aandacht op de mensen om je heen (wat hebben ze aan, wat doen ze).
• Denk vooraf na over wat je kunt doen bij een aanval. Wat kan je overkomen en hoe kan je er mee omgaan?  Noteer dit voor jezelf op een papiertje dat je altijd bij je hebt.
• Ga moeilijke situaties niet uit de weg. Je zult steeds meer geïsoleerd raken. Het is beter om moeilijke situaties net op te zoeken. Je zal ondervinden dat je ze kunt doorstaan, ondanks je angst.

Je eigen denkfouten leren herkennen kan helpen om anders te gaan denken.

Veel voorkomende denkfouten zijn:

Zwart-wit denken (alles of niets)
'Als ik een paniekaanval krijg, maak ik mezelf voorgoed onmogelijk bij mijn collega’s…'

Etiket plakken (ik ben een mislukkeling)
'Je krijgt het benauwd in een drukke rij bij de kassa van de supermarkt en denkt: wat ben ik toch een paniekvogel…'

Overdrijven (altijd, nooit)
'In een volle bus raak ik altijd in paniek…'

Mentaal filteren (het glas is halfleeg)
'Door mijn paniekaanvallen verpest ik het bij al mijn vrienden…'

Invullen (u denkt dat iemand iets denkt)
'Als ik in paniek raak maak ik mezelf voor de hele afdeling volmaakt belachelijk….'

Toekomst voorspellen (het zal wel slecht aflopen)
'Zul je zien dat ik net dan flauwval…'

Emotioneel redeneren (je denkt met uw gevoel)
'Ik voelde me zo te kijk staan door die paniekaanval, het was echt afgang…'

Leer van je denkfouten. Veel gedachten zijn een gewoonte. Ze komen naar boven, zonder dat we ons nog afvragen of ze eigenlijk wel kloppen. Door ze te herkennen ga je vaak realistischer denken, wat kan helpen om je angst te overwinnen.

Lees minder

Lees meer

Lees minder

Lees meer

Lees minder

Lees meer